Syntropie in de landbouw

In de praktijk wordt er niet vaak bij stilgestaan, maar de landbouw is continu onderhevig aan zowel syntropische als entropische processen. De manier waarop landbouw bedreven wordt, bepaalt in grote mate welke van deze krachten de overhand krijgt. Syntropie zorgt voor een toename van beschikbare energie binnen een landbouwbedrijf, waarbij deze energie de batterij vult die het fundament legt voor toekomstige productie. Aan de andere kant zorgt entropie voor een afname van deze beschikbare energie. Wanneer de mate van syntropie binnen een landbouwbedrijf groter is dan de mate van entropie, neemt de beschikbare energie toe en kunnen we spreken van regeneratie. Heeft entropie de overhand, dan spreken we van roofbouw en zal de productie afhankelijk zijn van veel externe inputs om tekorten aan te vullen.

Om inzicht te krijgen in de energiebalans binnen een landbouwbedrijf, is het cruciaal om te begrijpen welke factoren deze beïnvloeden. De energiebronnen die het bedrijf binnenkomen, zoals zonnestraling, wind, regen, brandstoffen, materialen, kennis en ervaring, geldstromen en niet te vergeten de menselijke connecties, dragen allemaal bij aan de potentie en veerkracht van het bedrijf. Aan de andere kant zijn er factoren die de beschikbare energie verlagen, zoals de afvoer van producten en organisch materiaal, erosie, het verbruik van brandstoffen, en de oxidatie van organisch materiaal door bodembewerkingen.

Om een positieve balans te krijgen is het belangrijk dat de energie die met fotosynthese opgevangen en omgezet wordt groter is dan de energie die het landbouwbedrijf verlaat. Dit zorgt voor weerbaarheid, hoge productiviteit en draagt bij aan de zelfvoorzienendheid van een bedrijf.

Wereldwijd zijn er veel voorbeelden van landbouwmethoden die zorgen voor een toename van de beschikbare energie binnen een systeem. Deze methoden variëren van het gebruik van vee voor het regenereren van grote stukken land, tot agroforestry, permacultuur, gebruik van groenbemesters, microbiologie en het vermijden van bodembewerking. Veel pioniers combineren verschillende van deze technieken op hun bedrijf, waarbij ze een veerkrachtig en productief geheel creëren.

Een specifiek voorbeeld hiervan is syntropische landbouw, bekend geworden door het werk van Ernst Götsch. Deze vorm van landbouw, een type agroforestry, maakt gebruik van extreem hoge plantdichtheid om fotosynthese te maximaliseren. Hierdoor wordt zoveel mogelijk zonne-energie vastgelegd, getransformeerd en opgeslagen binnen het landbouwsysteem. Een ander belangrijk aspect van syntropische landbouw is de focus op natuurlijke successie, waarbij elke plant optimaal wordt ingezet in zowel ruimte als tijd. Door deze aanpak realiseren syntropische boeren een hoge productiviteit, terwijl ze tegelijkertijd de vruchtbaarheid en de beschikbare energie op hun bedrijf vergroten.